Markante St. Jozefplataan in Schiedam geniet een beschermde status

ARTIKEL

MARKT & ACTUEEL

Emiel te Walvaart, donderdag 27 juni 2024

228 sec

Nationale Bomenbank organiseert samen met Bomenridders Schiedam en de Sint Jozefschool festiviteiten ter 'boombewustwording' van schoolkinderen

De St. Jozefplataan in Schiedam gaat een zonnige toekomst tegemoet. Sinds de notering in de top 5 van de Nationale Bomen Top 50 van Nationale Bomenbank is er veel aandacht voor de oude, statige boom die is vernoemd naar de school in zijn schaduw. Onlangs is er een educatieve dag georganiseerd, vol met festiviteiten rondom de bijzondere plataan en met als doel meer 'boombewustwording' bij de kinderen te creëren. Het was een mooie eerste aanzet in de vergroening van het schoolplein. De beschermde status en een beheerplan moeten ervoor zorgen dat nog vele generaties scholieren kunnen genieten van de St. Jozefplataan.

De top 5-St. Jozefplataan in Schiedam

De hele dag op de St. Jozefschool stond in het teken van de statige plataan voor het gebouw. Er waren activiteiten als bomenlessen door Bomenridders Schiedam, de onthulling van een TreeTag, gesponsord door Pius Floris Boomverzorging, met interessante wetenswaardigheden over de St. Jozefplataan, en de kidsklim met klimmaterialen die ter beschikking waren gesteld door Stichting Wereldboom, evenals het onderhoudswerk door medewerkers van Nationale Bomenbank en Terra Nostra als onderdeel van het beheerplan.

Twee kilo zuurstof

De St. Jozefplataan in Schiedam bezet een eervolle plek in de top 5 van de Nationale Bomen Top 50. Schiedammer Tup Näring nomineerde de boom en dat leverde voldoende enthousiasme op voor de hoge notering. Drie generaties van zijn familie liepen en lopen nog steeds langs de boom naar de St. Jozefschool. Het is hem een doorn in het oog dat de statige plataan zo ingebouwd is tussen stoeptegels en hekwerk. Tegelijkertijd is het verwonderlijk dat de boom het al zo lang heeft uitgehouden op deze plek met veel verharding en honderden kinderen die er dagelijks langs lopen. De beschermde status die de boom nu heeft, en de prijs van levenslang onderhoud komen als geroepen. Dat vond de jury ook en de leden loofden vooral zijn diensten in het ecosysteem. Zo blijkt onder meer dat de boom twee kilo zuurstof per jaar produceert.
Dirk Doornenbal, algemeen directeur van de NBB-Groep, waar Nationale Bomenbank onder valt, is ambassadeur van de St. Jozefplataan. 'Vorig jaar heeft zusterbedrijf Terra Nostra een beheerrapport opgesteld. Hierin komen twee hoofdpunten naar voren. Ten eerste hebben de boomverzorgers de overhangende grotere armen van de boom uitgelicht, zodat deze niet kunnen doorzakken. De tweede stap is het vergroten van de boomspiegel in samenspraak met de gemeente.'
Het toekomstige onderhoud van de plataan is niet overbodig. De tegels liggen haast tegen de stam aan, evenals het hek. Het meerjarig onderhoudsplan adviseert verbetering van de groeiplaats van de boom. 'De groeiplaats moet boomvriendelijk worden ingericht door middel van het ontharden van de omgeving en het aanbrengen van een mulchlaag.'

De kidsklim in de St. Jozefplataan

Bomenridders

Ondertussen had Stichting Bomenridders Schiedam, die strijdt voor het behoud van bomen en ander groen, zich ook gemeld bij de school met plannen voor de plataan. Zodoende kwam er een samenwerking tot stand met Nationale Bomenbank. Doornenbal: 'We gaan onderhouden en snoeien, maar daarnaast is het ook zinvol om de kinderen erbij te betrekken. Zo kwamen we samen met de Bomenridders op het plan om deze kidsklim te organiseren. Zo kunnen zij de boom daadwerkelijk voelen en aanraken en ondervinden hoe hoog hij is. Zij dienen zich eigenlijk bewust te worden van de boom die ze elke ochtend en middag voorbijlopen.'

'De schoolkinderen dienen zich bewust te worden van de boom die ze elke ochtend en middag voorbijlopen'

Aansluitend aan de klimsessie kregen de leerlingen van groep 3 en 4 bomeneducatie, verzorgd door medewerkers van Bomenridders. Hierin leerden ze dat de boom niet alleen mooi is, maar ook bijvoorbeeld zuurstof afgeeft, CO2 opneemt, schaduwwerking heeft, het schoolplein verkoelt en groen houdt. Doornenbal: 'Dat helpt weer bij onze missie om bomen te laten leven, omdat we de mensen meegeven hoe belangrijk een boom is en dat je hem niet maar zo moet omzagen. Dat gebeurt nog te vaak. Dat lot had de St. Jozefplataan ook kunnen treffen, want hij staat vrij dicht op de gevel van de school die er pas later is gebouwd. Door aanleg van een inhammetje en een grote tak af te zagen is de boom gespaard gebleven. Dat is de wond die de plataan heeft, maar het is beter dan helemaal kappen.'
Overigens is de plataan een heel sterke boom die goed kan gedijen in een groenvijandige omgeving, zoals steden in de kern zijn. 'De verharding van de bodem rondom de stam kan hij in principe wel hebben, maar bijvoorbeeld een beuk op die plek zou het niet snel overleven.'

Veel enthousiasme

Bij de ouders en docenten is er ook veel enthousiasme en betrokkenheid te bespeuren. De activiteiten rond de top 5-boom zijn een nuttige aanzet tot vergroening van het schoolplein. Een wens die vanuit de medezeggenschapsraad van de school naar voren is gekomen. 'We vinden dat een goed plan, maar het zit nog in een oriëntatiefase,' vertelt adjunct-directeur Margaret Cramers van de St. Jozefschool. 'Uit het rapport dat Terra Nostra heeft opgemaakt, blijkt dat de boom meer lucht nodig heeft aan de voet. Er staan allerlei aanbevelingen in, zoals ruimte creëren voor de boomspiegel en het aanbrengen van een mulchlaag. Deze plannen moeten ook worden meegenomen in de ontwikkeling van het groene schoolplein. We kunnen het hier niet betegeld laten als de plataan wordt aangepakt.'

Medewerkers van Nationale Bomenbank en Terra Nostra onderhouden de plataan

Het was te merken dat de verschillende activiteiten rond de St. Jozefplataan veel impact hadden op de kids. Zij waren vooral opgewonden over het klimparcours in de boom en vonden dit onderdeel erg 'spannend'. De bomenles in de klas door de drie bomenridders ging er ook in als koek. Ze stonden voor een geboeid gehoor en er was veel interactie. Bomenridder Huib Sneep genoot er zichtbaar van om de kinderen meer 'boombewustzijn' bij te brengen. 'Ik vind het belangrijk om mijn bomenkennis te delen met de kinderen. Dat ze zich ervan bewust worden wat zo'n plataan en bomen in het algemeen bijdragen aan het leefklimaat. Bijvoorbeeld beeldend uitleggen hoeveel stikstof een boom kan opnemen.'
De zorg voort de St. Jozefplataan houdt niet op bij de eerste snoeibeurt. Doornenbal: 'Hierna volgt een jaarlijkse controle. Over een aantal jaren kijken we of er opnieuw onderhoud nodig is. Dit is het beheer wat de boom zelf betreft; nu staat de realisatie van een grotere boomspiegel op het programma. Dat betekent dat er een stuk trottoir uit moet, waarvoor we bij de gemeente aan moeten kloppen. We gaan kijken wat mogelijk is.'

Dirk Doornenbal, algemeen directeur van de NBB-Groep (©Norbert Waalboer Fotografie)

St. Jozefplataan Schiedam

De St. Jozefplataan is een van de vijf bomen uit de Nationale Bomen Top 50 die door Nationale Bomenbank is geadopteerd en waar Terra Nostra een langdurig beheerplan voor heeft gemaakt. De plataan staat op de speelplaats en in het trottoir met een imposante, grillige stam. De boom verzorgt met 2.119 vierkante meter bladoppervlakte in deze hoogstedelijke omgeving een aantrekkelijk klimaat. De leeftijd van de plataan is vastgesteld op 122 jaar en de boom heeft een stamdiameter van 165 centimeter. De kruin bevindt zich op 20 meter hoogte.

REACTIES

		Tinka Chabot eigenaar \| s-kwadraat snoei-advies Arnhem donderdag 27 juni 2024

Ongelooflijk dat er door allerlei deskundigen een kidsklim in een plataan wordt gehouden. Veel mensen zijn allergisch voor de haartjes op het blad en de scheuten. Daar kunnen ze flink ziek van worden, net als de boomverzorgers die de boom onderhouden. Bovendien is de ecologische waarde van de plataan nagenoeg nihil. Er leven geen insecten in, want het is een exoot. Indrukwekkend is hij zeker, maar ik denk dat het belangrijker is om kinderen ervan bewust te maken dat bomen belangrijk zijn en dan vooral de bomen die veel insecten trekken. De boomverzorgers verdienen hier goed aan en dat mag. Extra groeiruiomte juich ik toe, maar wees vooral voorzichtig met al te veel jubel- en juich over de plataan. Plant ze met mate.

download artikel

Tip de redactie