Boomrooierij doet niet alleen aan kappen

ARTIKEL

donderdag 1 december 2022

314 sec

Van Weert Rondhout zorgt ook voor boominspectie, snoeien, bosonderhoud en natuurbeheer

In de boomzorgsector wordt soms laatdunkend gesproken over boomrooierijen, maar dat berust op onwetendheid, stelt Willem-Jan van Weert van Van Weert Rondhout. 'Het draait namelijk niet alleen om het kappen van bomen; het is een van de duurzaamste takken in het groen.' In dit artikel vertelt Van Weert er alles over.

Willem-Jan van Weert

Van Weert Rondhout kent al een lange geschiedenis. Het bedrijf werd in 1937 opgericht door de opa van Willem-Jan van Weert, de man die vandaag de dag aan het roer staat. Van origine was het een echt bosbouwbedrijf, dat zijn vakkennis over hout bleef verrijken en investeerde in de nieuwste technieken. In de ruim 85 jaar dat het bedrijf operationeel is, is er veel veranderd. De onderneming is uitgegroeid tot specialist in het rooien van bomen in stedelijk gebied en op het gebied van boomverzorging, bosonderhoud en natuurbeheer.

Alles voor een gezonde leefomgeving

Van Weert licht graag toe waarom een boomrooierij veel meer doet dan alleen het rooien van bomen. 'Het is nu eenmaal zo dat de meeste bomen onderdeel zijn van onze leefomgeving. Ze staan langs wegen, gebouwen en op andere punten waar veel mensen komen. Dode en ongezonde bomen kunnen een gevaar vormen voor de omgeving wanneer ze - vaak onverwacht - omvallen of uitvallen, en daarnaast kunnen ze de groei van andere bomen en planten belemmeren. Daarom ben je als eigenaar van bomen of bos verplicht om deze goed te onderhouden en periodiek te laten controleren op vitaliteit, voor een gezonde ontwikkeling van de bomen of het bos. Dat is het moment waarop wij om de hoek komen kijken. Elk project starten we met een visuele controle, ook wel een VTA-controle genoemd. Deze voeren we periodiek uit voor gemeentes en provincies en ook steeds meer particulieren weten ons te vinden.'

De ketting slijpen, zittend op stammen waar later iets moois van wordt gemaakt

Gevaarlijke situaties

'Bomen die onderhoud nodig hebben, zetten we op de planning om te worden gesnoeid. En bomen die een gevaar vormen of echt ongezond zijn, rooien we.' Een voorbeeldproject werd onlangs in Veghel afgerond, vertelt Van Weert. 'Hier stonden 38 populieren die al wat ouder waren en waar regelmatig takken uit waaiden, wat voor gevaarlijke situaties zorgde. Omdat het leek of er holtes in de bomen zaten, moest hier onderzoek naar gedaan worden in verband met mogelijke ecologische waarde. Vanaf de grond konden we dit niet goed zien, dus werd er een compleet flora- en faunaonderzoek gedaan om een beeld te krijgen. Uit het onderzoek bleken geen redenen om de gevaarlijke bomen te behouden, dus hebben we ze gekapt.'

'Zijn er stammen waar je nog iets moois van kunt maken? Dan worden ze hiervoor verkocht'

Circulaire processen

'Met het rooien van de bomen is het voor ons nog niet klaar', zo vervolgt hij. 'Na het kappen van een boom blijven de stronk en bijbehorende wortels vaak over. Niet handig als je nieuwe bomen of planten wilt terugplaatsen en zo de natuur wilt stimuleren. Op het project in Veghel hebben we deze stobben en wortels daarom weggehaald en de wortelgaten opgevuld met teelaarde en ingezaaid met een bermmengsel. Op deze plek hebben we ook nieuwe bomen ter vervanging geplaatst, om er weer een mooie laan van te maken die dit keer wel veilig is. Alle materialen die we van zo'n project overhouden, worden op een duurzame manier verwerkt. Zijn het stammen waar je nog iets moois van kunt maken? Dan worden ze hiervoor verkocht. De stammen die daar niet geschikt voor zijn, worden verwerkt tot haardhout en het takhout wordt versnipperd en gaat naar de spaanplaatindustrie. De stobben en wortels gaan weg voor de productie van biomassa. Er wordt dus niks weggegooid; alles wordt op een circulaire manier hergebruikt.'

Het werk wordt vooraf strak gepland

Georganiseerde planning

Deze werkwijze klinkt simpel, maar achter de schermen komt er behoorlijk wat regelwerk bij kijken. Zo vertelt Van Weert dat er bij een akkoord voor een project eerst een beschrijving binnenkomt van alles wat er op de locatie moet gebeuren. 'Op dat moment gaan we plannen op basis van de vraag van de klant. In die planning moeten niet alleen de benodigde medewerkers worden meegenomen, maar ook het materieel en andere zaken die geregeld moeten worden. Denk aan wegafzettingen, brieven voor omwonenden om ze op de hoogte te brengen van de werkzaamheden, en ook de benodigde papieren in verband met de richtlijnen voor veilig werken. Een mooi voorbeeld hiervan is het project tussen Tiel en Waardenburg waarmee we onlangs zijn begonnen. De aannemerscombinatie Mekante Diek gaat hier de dijkverzwaring verzorgen. Het gaat om een belangrijke rivierdijk voor Nederland, dus is het van groot belang dat deze goed functioneert. De dijkverzwaring betreft een gebied van 19 kilometer; daarom is het een meerjarenplan. In verschillende fases en tijdsbestekken verzorgen wij de rooiwerkzaamheden.'

Projectspecifieke eisen

'Voor dit dijkproject moesten onze jongens een speciale GPI-cursus afronden (GPI staat voor "generieke poortinstructie"). Deze geeft duidelijkheid over het gewenste veiligheidsgedrag van verschillende bedrijven op bouw- en projectlocaties. Bij het aannemen van zo'n project moet dit soort zaken direct in gang worden gezet om eventuele vertraging te voorkomen en op de afgesproken data direct aan de slag te kunnen gaan. Dit is een specifieke eis voor dit project, maar bij de meeste klussen hebben onze medewerkers sowieso een geldig BHV- en VCA-certificaat nodig en de aanwezige ETW'ers beschikken ook over deze benodigde papieren. In een bestek wordt vaak aangegeven welke papieren nodig zijn en aan welke eisen we als bedrijf moeten voldoen. Het aanvragen van vergunningen hoort hier echter niet bij; dat is de verantwoordelijkheid van de opdrachtgever. Dit kan in het slechtste geval zomaar jaren in beslag nemen, waardoor projecten niet planbaar zijn. Een project komt dus pas bij ons binnen op het moment dat al deze zaken geregeld zijn.'

Lastig bereikbaar

Door de enorme kunde die voor al deze projecten vereist is, is deze tak van sport een enorme uitdaging, waarin je jezelf moet blijven ontwikkelen, legt Van Weert uit. 'We komen op allerlei verschillende plaatsen en moeten overal een oplossing voor verzinnen. En dat doen we ook. Zo hadden we in september een project in Heerjansdam, waar we niet met onze machines konden komen. In dit geval hebben we de bomen na het afzagen in de naastgelegen beek laten vallen, om ze vervolgens naar voren te trekken. En op een punt waar we wel met ons materieel konden komen, hebben we ze er weer uit getild. Ook hebben we soms te maken met een slechte bodemgesteldheid, zoals bij het kadeherstel van de Helenavaart. Dit project was ook een uitdaging, omdat we moesten werken vanaf de overkant van de kade. De bomen werden weggehaald met een klein kraantje en vervolgens met de verreiker over de Helenavaart getild om ze daar te kunnen verwerken. Het was belangrijk dat we de bomen langs de Helenaveenseweg niet zouden beschadigen, dus voorzichtigheid was geboden. Wij zorgen er altijd voor dat het terrein na afloop netjes wordt opgeruimd, ongeacht of dit een makkelijke of moeilijke opgave is.'

Ook de stobben moeten worden verwijderd

'We hebben een grote stobbenfrees voor het snel verwijderen van boomstronken, maar ook een versie die door elke tuindeur past'

Het juiste materieel

Om voor elke klus het juiste materieel in huis te hebben, bezit Van Weert Rondhout inmiddels en behoorlijke collectie. 'Groot materieel is handig en maakt het werk voor onze jongens een stuk lichter, maar het is niet altijd mogelijk om dit in te zetten. Daarom hebben we ook allerlei kleinere machines, zoals kraantjes en verwerkingsmachines, om overal te kunnen komen. Zo hebben we een grote stobbenfrees voor het snel verwijderen van boomstronken, maar ook een versie die door elke tuindeur past. Vooral voor particulieren werken we vaak met hoogwerkers om bomen op een veilige manier te snoeien of verwijderen.'

ETW'er Joris is boom- en klimexpert

Speciale rol voor ETW'er

Een speciale rol binnen het bedrijf heeft ETW'er Joris met zijn certificaten als officieel boomverzorger, onder andere voor klimtechniek. 'Vooral bij het snoeien van bomen komt meer kijken dan je in eerste instantie zou verwachten. Zo kun je niet elke boom op elk moment in het jaar snoeien. Een boom heeft een gesloten en complex systeem. Op het moment dat je een tak wegsnoeit, staat de wond bloot aan de zuurstof die om de boom heen hangt. Zuurstof in hout is vreemd; er vindt dan een chemische reactie plaats waardoor de boom zich afgrendelt van de schimmels die in de lucht hangen en op het hout afkomen. Als bomen in blad staan, zijn ze in actieve staat en is de sapstroom op gang gebracht. Hierdoor kunnen ze zich beter weren tegen de schimmels die afkomen op de vers gemaakte zaag- of snoeiwonden. In de regel snoeien we niet meer dan 20 procent van de totale bladmassa in één keer weg. Dat is dus niet van de totale boom, maar van het percentage blad dat een boom draagt. Wil je meer verwijderen, dan ben je in sommige gemeenten vergunningsplichtig. De regels zijn niet landelijk, dus het beleid verschilt per gemeente.' Joris weet door zijn expertise alles op dit gebied. Hij snoeit vanaf de grond of op hoogte vanuit een hoogwerker of al klimmend.

'Als ETW-er ben je altijd buiten en klim je voor je werk in bomen, maar het is nog veel meer'

ETW'er, een uitdagend beroep

Tot slot kan Van Weert het niet laten om het beroep van ETW'er onder de aandacht te brengen. 'Altijd buiten zijn en voor je werk in bomen klimmen, dat klinkt al geweldig, maar uit het verhaal van Joris blijkt dat het nog veel meer is. Het is een uitdagende functie en Nederland kan wel meer van zulke specialisten gebruiken. Dus als je dit leest: misschien is het iets voor jou?'

REACTIES

		Christiaan Friday 2 December 2022

Willem-Jan van Weert van firma Van Weert Rondhout gebruikt de nieuwsbrieven Boomzorg wel erg veel om verkapte reclame te maken voor zijn bedrijf.

download artikel

Tip de redactie