Gemeente Kampen kapt 1700 blunderbomen

ARTIKEL

Wim Eikelboom, donderdag 9 december 2021

132 sec

Gemeente Kampen rooit 1700 Siberische iepen uit Zalkerbos op last van provincie

Op last van de provincie Overijssel moet de gemeente Kampen de komende maanden 1700 Siberische iepen uit het Zalkerbos verwijderen. De boompjes zijn in 2016 aangeplant, in de veronderstelling dat het gladde of veldiepen waren.

De gemeente Kampen moet de gemarkeerde Siberische iepen verwijderen op last van de provincie, die formeel handhaver is van de Natuurbeschermingswet.

Ulmus pumila ofwel de Siberische iep wordt beschouwd als een bedreiging voor de biodiversiteit van het Zalkerbos. Het Zalkerbos is een eeuwenoude Natura 2000-toplocatie met uitsluitend autochtone bomen en struiken. Daar hoort geen exotische iep in, zo oordeelt de provincie Overijssel. Want zo'n niet-inheemse boomsoort kan op termijn het unieke karakter van het bos volledig veranderen.
Daarom heeft de provincie de gemeente Kampen - eigenaar en beheerder van het Zalkerbos - opgedragen om in te grijpen in het bos. Het gaat om 1700 ongewenste bomen van vijf jaar oud, die inmiddels zijn gemerkt met een oranje stip. Al deze iepen worden komende winter met een kraantje verwijderd. De provincie Overijssel heeft als handhaver van de Natuurbeschermingswet het rooien van de bomen bevolen.

Ulmus pumila ofwel de Siberische iep wordt beschouwd als een bedreiging voor de biodiversiteit van het Zalkerbos

Ulmus laevis

Ulmus minor

Oudste bos van Overijssel

Met een geschatte leeftijd van 800 jaar is het Zalkerbos het oudste bos van Overijssel en één van de bijzonderste hardhoutooibossen van Nederland. Het bos bestaat uit inheemse essen, iepen, zwarte populieren en meidoorns op twee rivierduinen van de IJssel. Het bos kent een eeuwenoude hakhoutcultuur, waarbij om de dertien jaar bosvakken worden afgezet. De stobben of stoven blijven staan en lopen weer uit.

Plantmateriaal

In 2016 is het Zalkerbos uitgebreid met 3 hectare jonge aanplant. Vanwege de hoge natuurwaarde van het bos is de samenstelling daarvan afgestemd met ecologen van de provincie Overijssel. Vijf jaar na de bosuitbreiding komt aan het licht dat er deels ongewenste iepen in het bos staan. Het gaat om circa 15 procent van de totale bosaanplant.
De aannemer was in de veronderstelling dat hij plantmateriaal van Ulmus minor oftewel gladde of veldiep van een kweker geleverd had gekregen. Naderhand blijkt dat niet zo te zijn. 'De fout lijkt te liggen bij de leverancier van het plantmateriaal', aldus een woordvoerder van de gemeente Kampen. De gemeente is in onderhandeling over de vraag wie opdraait voor de kosten van deze boomplantblunder. Omdat de blunder nogal gevoelig ligt, wil niemand van de gemeente officieel met naam worden opgevoerd. De namen zijn natuurlijk wel bekend bij de redactie van dit vakblad. Ook de aannemer die het werk in 2016 heeft uitgevoerd, wil liever niet met naam en toenaam in de krant. Hij stelt dat hij de Siberische iep als gladde iep geleverd heeft gekregen, compleet met de bijbehorende afleverbonnen. Normaal zou een dergelijke fout volgens de aannemer niet zo'n probleem zijn, maar omdat de bomen inmiddels al vijf jaar op hun plek staan, zijn de kosten van verwijderen navenant hoog.

De aannemer was in de veronderstelling dat hij Ulmus minor oftewel gladde iep van een Nederlandse kweker geleverd had gekregen

Iepziekte

Hoewel Ulmus minor vrij gevoelig is voor iepziekte, heeft deze boomsoort er in het Zalkerbos niet veel last van, stelt de gemeente Kampen. 'De iepenspintkever vestigt zich alleen in dik hout. Omdat het Zalkerbos een hakhoutcultuur kent en de bomen om de dertien jaar worden afgezet, krijgt de iepziekte hier geen kans.' Over de gevoeligheid van de gladde iep voor iepziekte verschillen de meningen klaarblijkelijk. Jitze Kopinga, gepensioneerd onderzoeker van Wageningen University, zegt daar desgevraagd over: 'De opmerking dat de gladde iep bij de gekozen beheerstrategie minder zou worden aangetast door de iepziekte, mag in twijfel worden getrokken. Polsdikke takken kunnen al dienen als broedgelegenheid voor de iepenspintkever en de ziekte verspreidt zich ook via wortelcontacten.'

In het Zalkerbos zijn in 2016 ook honderden fladderiepen (Ulmus laevis) geplant. Die mogen wel blijven staan, want de fladderiep is in tegenstelling tot de Siberische iep wel inheems. Extra voordeel is dat de fladderiep in de praktijk veel minder gevoelig is voor iepziekte. De komende jaren krijgt het Zalkerbos er nog 2 hectare nieuwe boompjes bij, om ervoor te zorgen dat dit hardhoutooibos blijft verjongen.

LOGIN   met je e-mailadres om te reageren.

REACTIES

Martin Tijdgat Friday 10 December 2021 Redactie Boomzorg, Het is verbazingwekkend dat hier de zinsnede “dat de fladderiepen in de praktijk veel minder gevoelig is voor iepziekte.” wordt gebruikt. Fladderiep heeft geen enkele resistentie tegen iepziekte en wordt dus, zeker in de buurt van iepzieke Gladde iepen, door wortelcontact onherroepelijk iepziek en sterft 100% af. De Fladderiep is dus heel gevoelig voor iepziekte. Fladderiep wordt doordat de iepenspintkever hem meestal voorbij vliegt minder snel aangetast door iepziekte.

Harmen Meulen Friday 10 December 2021 Er wordt in dit artikel enkel gesproken over het verwijderen van deze bomen. Nergens lees ik wat er met de bomen gaat gebeuren. Het lijkt mij een duurzame gedachte om deze bomen een nieuwe bestemming te geven. Het verplanten van bomen van dit formaat lijkt mij zeer haalbaar zolang er een nieuwe bestemming kan worden gevonden voor deze bomen.

Hein van Iersel Saturday 11 December 2021 Beste Martin, IK dacht altijd te weten dat er geen wortelcontact ontstaat tussen U. pumila en U. laevis en dat die route om besmet te raken met iepziekte dus is uitgesloten. Maar je heb gelijk: fladderiep is gevoelig, maar in de praktijk valt aantasting doorgaans wel mee, Groeten, Hein van Iersel

download artikel

Tip de redactie