AUTUMN BLAZE: Ongetwijfeld in het rijtje climate trees

ARTIKEL

Karlijn Raats, vrijdag 23 november 2018

194 sec

Experts over ‘nieuwe’ esdoorn AUTUMN BLAZE, die in het najaar rood explodeert

Acer x freemanii AUTUMN BLAZE neemt toe in populariteit, maar eigenlijk is hij er al een poosje. Hij is ook bekend onder de naam Acer x freemanii 'Jeffersred'. Ook zijn bladvorm is iedereen bekend, als de maple leaf op de Canadese vlag. Niettemin is het een bijzondere boom, die vooral nu door zijn prachtige rode herfstkleur aandacht verdient.


De nieuwigheid van nieuwe soorten is altijd relatief. Al in de jaren zestig stak AUTUMN BLAZE boven de rest uit in een inheems bosje met Acer saccharinum en Acer rubrum. Na zijn benaming in 1980, op basis van het onderscheid in bladvorm, hoogte en kleur, werden er stekjes genomen en gaf Jeffers Nursery, een lokale boomkweker in Fostoria in de Amerikaanse staat Ohio, opdracht om hem vegetatief te vermeerderen. De selectie sloeg aan in de Verenigde Staten, vooral omdat hij inheems is en omdat zijn herfstkleur een grote rol speelt in de wereldberoemde explosieve kleurenpracht van de Indian summer. Voordat een cultivar een proefobject wordt waarmee kwekers serieus verdergaan en zich daarna in de straat heeft ontwikkeld tot een volwassen exemplaar, ben je een generatie verder.

‘Hij is heel winterhard en kan van Noorwegen tot in Oekraïne en Rusland groeien’

Groeiwijze: 13 tot 14 m hoog, breed piramidale kroon, grijze bast, rode bloemblaadjes met gele meeldraden, bloei vanaf medio maart en een prachtig wintersilhouet door de zeer fijne vertakking. Hij kan dienen als straatboom en parkboom, maar ook als meerstammige solitair.

De Belgische boomkweker Thierry de Bruyn uit Begijnendijk was de eerste die AUTUMN BLAZE naar Europa bracht. Voor Nederland waren Boomkwekerijen M. van den Oever en Udenhout pioniers met de import van partijen AUTUMN BLAZE. Enkele decennia geleden werden er enkele straten in de gemeente Hilversum mee aangekleed. Inmiddels neemt de kruising tussen rubrum en saccharinum een vaste plaats in in de canon van de Nederlandse stadsbomen.

De tekst loopt door onder de afbeelding

Groei, ziektegevoeligheid, winterhardheid en klimaatbestendigheid

Vermeerderaar Cor Huibers van Batouwe Boomkwekerijen in Dodewaard: AUTUMN BLAZE is een boom die hard groeit. Voorheen entten we hem op saccharinum, maar dat maakte hem zwakker. Sinds 2013 maken we hem van stek en krijgen we hem in twee jaar tijd naar een hoogte van 2 m. We hebben ook nog nooit een bestrijdingsmiddel op deze selectie toegepast. In tegenstelling tot de platanoides-soorten die gevoelig zijn voor meeldauw en luis, is hij niet ziektegevoelig. Hij heeft wel eens wat trips, maar dat is totaal niet hinderlijk, want dat remt de groei een beetje. Hij is heel winterhard en kan van Noorwegen tot in Oekraïne en Rusland groeien. Een klant in Oekraïne stuurde vorige winter foto's van een geplant exemplaar; dat hield zich prima. AUTUMN BLAZE kan goed tegen droogte, staat goed in vochtige grond en kan goed tegen piekbuien. Hij staat er nog niet in, maar komt ongetwijfeld in het rijtje climate trees van Andrew Hirons te staan.'

De tekst loopt door onder de afbeelding

Bert van Gils (l) en Cor Huibers

Bert van Gils, van M. van den Oever: 'Er zijn natuurlijk meer esdoorns met een mooie herfstkleur. In vergelijking met Acer rubrum 'Scanlon' of andere selecties neemt AUTUMN BLAZE meer ruimte in voor het kroonvolume. Andere esdoorns hebben vaak een slankere kroon. Hij past het beste in een park of brede straat en is dan een feest om te zien. Vroeg in het voorjaar is het een drachtboom, want de bloembolletjes zijn rijk aan nectar voor hommels, vroege nachtvlinders en gewone vlinders. Hij houdt niet van kleiachtige zware gronden met een hoge pH. De pH moet een waarde hebben van 5,2 tot 5,6. Humusrijke zandgronden zijn perfect. Zoals alle esdoorns wortelt hij oppervlakkig en verankert zich met fijne wortels. Er is relatief weinig wortelopdruk. Hij moet natuurlijk niet in een bloempot staan; dan zoekt hij wel zijn weg naar boven. De verschillen met andere Acer-cultivars zijn minimaal. Je kunt AUTUMN BLAZE als volgroeid exemplaar beter regelmatig een beetje bijsnoeien, elke zeven jaar. Als je er 25 jaar niets aan doet en dan rigoureus ingrijpt, ontstaan er wonden en treden reacties op.'

‘Autumn Blaze’ is niet ziektegevoelig en geeft relatief weinig wortelopdruk

Huibers: 'Eigenlijk hebben we nog te weinig ervaring met AUTUMN BLAZE om te bepalen hoeveel wortelopdruk hij geeft. Er zijn gewoonweg nog geen exemplaren die al zestig tot zeventig jaar in de openbare ruimte staan. We weten van de jonge plant dat hij sterke wortels aanmaakt gezien zijn groeikracht, maar hij geeft naar verwachting niet zoveel wortelopdruk als plataan.'


De tekst loopt verder onder de afbeelding

Populariteit

De vraag bij Batouwe is momenteel groter dan het aanbod. Huibers: 'Wij moeten voor elk jaar afwegen hoeveel exemplaren we gaan maken. Freemanii is beduidend beter dan platanoides-soorten, maar in deze regio staan vooral Acer platanoides-soorten. Freemanii is zelfs beter dan rubrum. Hij is minder gevoelig voor pH-waarden en gewoonweg heel sterk, doordat hij op eigen wortel staat. Omschakeling kost tijd. Ik denk wel dat de markt zomaar 10 tot 15 duizend exemplaren per jaar kan gebruiken.'

Joost van Iersel van Experttrees importeert AUTUMN BLAZE uit de Verenigde Staten. Hij weet te vertellen: 'De Europese Unie is bezig om de grenzen te sluiten voor import van houtige gewassen, inclusief zaden. Onze branche importeert veel uit landen als de Verenigde Staten, China en Korea. Deze fytosanitaire maatregelen, die vanaf december 2019 zouden ingaan, zijn best een zorgelijke ontwikkeling.' Huibers staat aan het andere eind van het spectrum: 'Door deze ontwikkeling moeten wij waarschijnlijk onze aantallen opschalen.'

‘Net een wilde soort’

Van Gils vindt AUTUMN BLAZE fascinerend: ‘Hij staat dichter bij de wilde soorten dan andere selecties. Hij is wel wat compacter dan de wilde soorten, waarbij de kronen iets uit elkaar vallen waardoor ze snel megakronen vormen. Door de vorm van de kroon is hij, zoals ik eerder zei, in smalle straten minder gewenst, maar hij kan makkelijk in een park staan. Ik geef hem minstens een 8.’

LOGIN   met je e-mailadres om te reageren.

REACTIES

Er zijn nog geen reacties.

download artikel

Tip de redactie