De Stelling: 'Je moet oppassen met strikt gebruik van snoeinormen zoals volgens het Handboek Bomen: je doet al snel te veel werk en de bomen worden er niet beter van'

ARTIKEL

BELEID & JURIDISCH

Hanneke Tax, maandag 21 oktober 2024

161 sec

Snoeien is een belangrijk onderdeel van het vak boomverzorging. Maar snoeien we in de praktijk niet te vaak en te veel? Welke rol spelen normen zoals in het Handboek Bomen bij de beslissing of en hoe bomen gesnoeid moeten worden? Aan de hand van De Stelling vroegen we het na bij een aantal mensen uit het vak.

'Door DIB-gecertificeerde inspecteurs de data te laten opnemen, wordt er direct in het eindbeeld gedacht'

Peter Huis in 't Veld

PETER HUIS 'T VELD, technisch beheerder bomen, gemeente Apeldoorn en bestuurslid Stichting Norminstituut Bomen:

'Uniforme afspraken werken juist bevorderend voor de eenheid in de branche'

Juist meer keuzevrijheid

Met deze stelling ben ik het helemaal niet eens. Het Handboek Bomen 2022 geeft iedere beheerder veel meer mogelijkheid dan bij elke andere richtlijn, om zijn bomen te laten snoeien wanneer hij of zij vindt dat dat nodig is. Door aan te geven of het vrij- of niet-vrijgroeiende bomen zijn, geeft dit natuurlijk de belangrijkste richting. Daarnaast kun je met eenzijdige snoei aangeven hoe hoog je de bomen opgekroond wilt hebben. Door de data op te nemen, kan er worden aangegeven welk eindbeeld de beheerder voor ogen heeft.

Denken in eindbeeld

Er zitten aan beide kanten (opdrachtgever-opdrachtnemer) echter wel enkele randvoorwaarden om tot een goed eindresultaat te komen. Door DIB-gecertificeerde inspecteurs de data te laten opnemen, wordt er direct in het eindbeeld gedacht. De DIB'er doet zijn uiterste best om de data zo goed mogelijk in te voeren. Data die steeds meer integraal wordt gebruikt voor kwaliteitsmonitoring en projecten. De opdrachtnemer heeft ook de verplichting om deze data tot zich te nemen en ernaar te handelen. Uniforme afspraken werken juist bevorderend voor de eenheid in de branche. Natuurlijk kunnen we als vakgenoten uren dimdammen over die ene tak en die wel of niet juiste hoogte-inschatting. Maar dat zal met elke richtlijn zo blijven. Dit heeft meer te maken met een goede samenwerking tussen de partijen dan met een richtlijn.

Corik Geurts

CORIK GEURTS, projectleider en docent boomverzorging, Yuverta:

'Een opgelegde norm kan de vakkundigheid van boomverzorgers zoals ETT'ers en ETW'ers inperken'

Het kan de discussie platslaan

'In het Handboek Bomen staan veel goede dingen en het geeft voor opdrachtgevers veel duidelijkheid. Toch ben ik wel kritisch. Met de norm kun je ook de discussie platslaan: de opdrachtgever is tevreden, want het werk voldoet aan de norm. Voor vakkundige boomverzorgers zoals ETT'ers en ETW'ers kan een opgelegde norm hun vakkundigheid inperken. Een goed opgeleide ETW'er is prima in staat om te beoordelen of en hoe er gesnoeid moet worden; hij kent de norm en weet hoe die in de praktijk te interpreteren. Het gaat tenslotte om levend materiaal en in specifieke gevallen is het goed om van de norm af te wijken om vakinhoudelijke redenen.

Te weinig snoeien

Misschien wordt er vanuit de norm weleens te veel gesnoeid (bij slechte conditie), maar net zo goed te weinig. Bijvoorbeeld als een boom geen probleemtakken heeft, hoef je volgens het Handboek niet te snoeien (aanvaard boombeeld). Maar soms is het toch beter om wel te snoeien. Bijvoorbeeld om toe te werken naar het eindbeeld van een laanboom waarbij een wettelijke doorrijhoogte van 4,5 meter geldt. Als je die een snoeironde niet snoeit, moet je bij een volgende beurt dikkere takken wegsnoeien. Terwijl je beter elke drie jaar plusminus twintig procent van de tijdelijke kroon kunt snoeien.'

John van den Berg

JOHN VAN DEN BERG, directievoerder Boom- en bosbeheer, gemeente Venlo:

'Het is niet meer van deze tijd om niet te snoeien op basis van het Handboek Bomen'

Visie op boombeheer

Oneens. De strikte toepassing van de snoeinormen volgens het Handboek Bomen (HBB) zorgt er juist voor dat er niet te veel wordt gesnoeid. Zeker wanneer je de HBB2022 toepast, omdat de norm voor het verwijderen van dood hout hierin verruimd is ten opzichte van HBB2018. HBB is een hulpmiddel en daarmee geen doel op zichzelf. De wijze waarop bomen worden gesnoeid, bepaal je als opdrachtgever op basis van je visie op boombeheer. Deze houdt namelijk verband met de bepaling van de standplaats, de gewenste opkroonhoogte en de boomcontrole-/snoeifrequentie. De snoeinormen in HBB zijn een goed hulpmiddel om sluitende afspraken te maken over de uitvoering van snoeiwerkzaamheden.

Geen onnodige discussies

Bijkomend voordeel van de toepassing van deze snoeinormen is dat deze juist zodanig zijn opgesteld dat schade door te veel snoeien wordt voorkomen. Daarnaast maakt de toepassing van de snoeinorm het gemakkelijker om aan de wettelijke zorgplicht te voldoen. In mijn beleving is het daarom niet meer van deze tijd om niet te snoeien op basis van het HBB. Het getuigt niet van professionaliteit en kan zorgen voor onnodige juridische discussies met opdrachtnemers over de uitvoering van snoeiwerkzaamheden en met bewoners over aansprakelijkheidsstellingen. Wanneer er te veel of niet goed wordt gesnoeid, ligt dat niet aan de snoeinormen van HBB, maar aan het ontbreken van een goede visie voor boombeheer of het toezicht

LEES OOK

Boomkroonvolume speelt hoofdrol in nieuwe Handboek Bomen

03-11-2022 | NIEUWS

139 sec

REACTIES

		Jan P. Mauritz RT-RE directeur eigenaar \| J.P. Mauritz Holding BV maandag 21 oktober 2024

Bomen snoeien doe je op basis van vakinhoudelijke kennis, ervaring, nut en noodzaak. Dat verschilt per boomsoort, per soort per CV, per leeftijd, per locatie en gebruik. Niet op basis van een norm, Nooit nier, want dan kan je iedere 'fietsenmaker' met een handzaag z'n gang laten gaan. Niet dus !!

		Marc Meijer Directeur \| Norminstituut Bomen maandag 21 oktober 2024

Mooi artikel! Afwijken van de norm kan altijd. Overleg met de opdrachtgever is daarvoor noodzakelijk. Jammer dat sommige lezers niet begrijpen dat vakmanschap altijd nodig is voor toepassing van normen. Het gaat heel goed samen en maakt ons vak volwassen en toekomstbestendig.

		Tinka Chabot maandag 21 oktober 2024

Ik heb het handboek bomen van A tot Z gelezen en er staan echt goede aanwijzingen en adviezen in. Waarom zie ik dat echter niet in de praktijk. Beuken in een laan opkronen tot lolly’s waardoor ze binnen een jaar weer vol zitten met stamschot, jonge lindes aan één kant kaal zetten of juist een hele takkraag tegelijk weghalen. Als je de uitvoerders of de gemeente er op aanspreekt is het argument: het zijn jonge bomen, die kunnen hier wel tegen en herstellen wel. Veel snoeiwerk in de winter, waarbij takken niet ingenomen worden, maar de kroon uitgehold, waardoor er veel waterlot ontstaat op de takken ontstaat. Te triest en respectloos allemaal. Er is nog een wereld te winnen, voordat echt deskundige boomverzorgers ingeschakeld gaan worden en ze fatsoenlijk betaald gaan worden. Nu is het vooral lekker goedkoop en effe snel wat de klok staat. Jammer.

Tip de redactie