'Weet met welke iepensoort je te maken hebt'

ARTIKEL

Heidi Peters, donderdag 20 mei 2021

149 sec

De Boominspecteurs inspecteren, onderzoeken en geven advies

Gemeenten laten regelmatig al hun bomen inspecteren op veiligheid en gezondheid. De Boominspecteurs, die zich vooral richten op gemeentelijke bomen, geven vervolgens advies. 'In ons werk komen we de iep veel tegen. Het is een boom die op veel plekken kan groeien, maar er zijn wel wat zaken om rekening mee te houden.'

Koos Baack: ‘Sortimentskennis is belangrijk om je werk goed te kunnen doen’

Koos Baack is sinds een jaar of twee boomadviseur bij De Boominspecteurs. Dit bedrijf heeft zijn aanbod ingedeeld in twee onderdelen: enerzijds inspecties en anderzijds onderzoek en advies. Baack werkt voor deze laatste tak, maar weet ook een en ander te vertellen over de inspecties: 'In de meeste gemeenten worden alle laan- en straatbomen elke drie of vier jaar geïnspecteerd op boomveiligheid en onderhoudsbehoefte. Wij noteren wat de status van de boom is en of er gesnoeid moet worden. Wanneer wij klaar zijn, komt de snoeiploeg om ons advies vervolgens uit te voeren.'

Ulmus 'Columella'

Stads- en gemeentebomen

De inspecteurs en adviseurs van De Boominspecteurs werken in teams door het hele land. 'Wij doen zelf geen boomverzorging of aanplant. In ons werk richten we ons vooral op stadsbomen en gemeentelijke bomen. De iep komen we in ons werk heel veel tegen', vertelt hij desgevraagd. 'Dat is ook wel logisch, want de iep kan goed gedijen in een stedelijke omgeving met weinig ondergrondse groeiruimte en kan goed tegen verharding. Zeewind is ook geen probleem. Al is er weinig ruimte onder de grond, de iep doet het doorgaans toch wel. Maar iepen zijn ook vaak wordt geënt en dat gaat op termijn niet altijd goed. De bovenstam en de onderstam zijn soms niet goed met elkaar vergroeid en na een aantal jaren ontstaan dan afstotingsverschijnselen. Onder de entplaats gaat de boom rotten en dan kan hij bij storm omwaaien. Problemen met entonderstammen zijn lastig in kaart te brengen en ook moeilijk te herkennen. Daarom is het belangrijk te weten met welke soort iep je te maken hebt, want niet bij alle iepen speelt het.'

'Ken de verschillende soorten iepen'

Rotte plekken

Baack vervolgt: 'Om problemen met entonderstammen op te sporen, kun je een aantal dingen doen. Je kunt met een hamer op de stam kloppen om te horen of er een klankafwijking is die wordt veroorzaakt door een achterliggende rotting. Als de ent al aan het rotten is, kun je in de rotte plek prikken met een prikstok. Zo kun je ook een idee krijgen van de omvang van de aantasting. Als laatste kun je in de grond prikken om te controleren of de boom voldoende wortelaanzetten heeft. Een achtergebleven ontwikkeling van de wortels is een kenmerk van problemen met entonderstammen bij iepen.'

Ulmus 'New Horizon' is, net als 'Columella', resistent tegen de iepenziekte

Daarnaast staat de iep natuurlijk bekend om de iepenziekte, een schimmel die verspreid wordt door de iepenspintkever. Baack: 'Daar moeten we scherp op letten. Ook voor de iepenziekte is het belangrijk te weten welke soort je voor je hebt. Vooral in Amsterdam kom je de oude iepensoorten tegen, die er extra gevoelig voor zijn. Met name in de winter is de iepenziekte moeilijk te ontdekken. Een van de kenmerken is verwelking van een aantal blaadjes, terwijl de rest nog goed is. Een duidelijker kenmerk wordt gevormd door de boorgangetjes die de kever maakt. Deze hebben een specifiek patroon. De populatie kevers moet zo klein mogelijk gehouden worden, dus zodra je iepenziekte ontdekt, moet de boom weg. Het is belangrijk om dit goed in de gaten te houden. In de praktijk komt het voor dat een boom twee dagen na de ontdekking al weggehaald is. Zeker wanneer er veel iepen op een rij staan, is snelle actie belangrijk. Anders ben je ze allemaal kwijt.'

'Vooral in Amsterdam kom je de oude iepensoorten nog veel tegen'

Sortimentskennis

Het werk van De Boominspecteurs is voor een deel digitaal. Elke boom heeft een paspoort en is terug te vinden op de GeoVisiakaart waarmee het bureau werkt. Bij de inspectie wordt een aantal vaste gegevens ingevuld, waaronder het snoeiadvies, de veiligheid en de conditie van de boom. Nieuwe iepen zijn volgens Baack vaak resistent gekweekt. 'Wanneer er nu nieuwe iepen worden geplant, bijvoorbeeld in een nieuwbouwomgeving, is dat vaak een nieuwere soort, niet geënt en resistent tegen de iepenziekte. Niet alle soorten zijn namelijk even vatbaar. De veldiep is enorm vatbaar voor de ziekte. De fladderiep is vatbaar via wortelcontact, maar wordt niet vaak ziek, omdat de iepenspintkever deze boom niet lijkt te lusten. Ulmus 'Columella' en Ulmus 'New Horizon' zijn resistent. Sortimentskennis is belangrijk om je werk - inspectie - goed te kunnen doen, dus ken de verschillende soorten.'

LOGIN   met je e-mailadres om te reageren.

REACTIES

Martin Tijdgat Friday 21 May 2021 En wil je op eigenhoutje of met je hele team bomenmensen op cursus om je iepen te leren herkennen; bezoek de Nederlandse Planten Collectie Ulmus in Wijdemeren! Met een smartphone, tablet of laptop kan je hier vrijwel alle in de openbare ruimte in Nederland aanwezige iepen herkennen en onderzoeken op hun kenmerken. Zie https://wijdemeren.cobra360.nl/index.php?@iepen. Veel plezier!

pieter enthoven Friday 28 May 2021 Er zijn 3 mooie en duidelijke artikelen geschreven en gepubliceerd door Jitze Kopinga en Evert Ros inzake de herkenning van instabiliteit van iepen ten gevolge van uitgestelde onverenigbaarheid tussen onder en bovenstam. Deze artikelen zijn in opdracht van Intergemeentelijke Studiegroep Boomverzorging gemaakt. Dit zijn duidelijke en helder artikelen die mijn inziens een helder en duidelijk handvat kunnen zijn voor de Boomveiligheidscontroleur om te gebruiken bij VTA controles. Artikelen heb in het vakblad van de KPB (Kring Praktiserende Boomverzorgers) gestaan. En natuurlijk altijd goed om je sortimentskennis op peil te houden om zo de diverse iepen soorten, cultivars en klonen kunnen herkennen.

download artikel

Tip de redactie