'Verplanten van grote bomen niet altijd succesvol'

ARTIKEL

Sjoerd Rispens, dinsdag 6 oktober 2020

151 sec

Roel Vermeulen kijkt met een andere blik naar het verplanten van bomen

Het verplanten van bomen vindt op grote schaal plaats en veel bedrijven verdienen er hun brood mee. Maar hoewel het veel gebeurt, is niet iedereen er per se een uitgesproken fan van. Roel Vermeulen van het gelijknamige ingenieursbedrijf uit Zeeland (Vermeulen Boomadvies) laat een kritisch geluid horen.

Roel Vermeulen

Potentie

'Ik weet dat er in de provincie Noord-Brabant op diverse locaties grote bomen zijn verplant waarbij dat niet goed is gegaan', zegt Vermeulen. 'Het is echt niet zo dat ik alleen deze slechte voorbeelden noem', verzekert hij. 'Veel andere zijn er eigenlijk ook niet. Anderzijds ken ik ook niet veel geslaagde verplantingen. Dat wil niet zeggen dat ze er niet zijn; er zijn ongetwijfeld ook geslaagde projecten. Al blijft het de vraag of deze bomen hergroeien tot de potentie die ze hadden vóór de verplanting.' In de tabel staan enkele voorbeelden van boomverplantingen waarbij Vermeulen Boomadvies direct of indirect betrokken was.

'Het blijft de vraag of deze bomen hergroeien tot de potentie die ze hadden vóór de verplanting'

Projecten

'Over het verplanten van kleinere maten hebben we het nu niet', zegt Vermeulen. 'Maar ook daarover durf ik te stellen dat zeker de helft binnen vijf jaar wordt omgezaagd, afgaande op alle projecten die ik de afgelopen jaren heb gemonitord. Twee jaar geleden werden langs de provinciale weg N324 tussen Oss en Schaijk bijna honderd zomereiken verplant in mei, zonder dat daar ook maar enige voorbereiding bij kwam kijken. Ik riep toen heel hard dat ze allemaal in het eerste jaar zouden afsterven. Ik had het mis: 75 procent stierf in het eerste jaar, de rest dit jaar. Maar dan kun je niet zeggen dat het succesvol was.'

Platanus x hispanica in Goirle

Kosten

Zoals bij alles, is er ook bij verplantingen een kostenplaatje. Wat zijn de kosten, wat zijn de baten? 'Uiteraard moet je daar goed naar kijken', zegt Vermeulen. 'Neem bijvoorbeeld de platanen langs de Vlijmenseweg in Den Bosch. Die zijn nog nauwelijks gegroeid en ze staan er al zeker tien jaar. Ik weet niet wat de kosten waren, maar stel dat dit rond de 3500 euro per stuk bedroeg. Voor dat bedrag kun je platanen kopen in de maat 25 tot 30 en dan ook nog de groeiplaats fors verbeteren en supergoede nazorg leveren. Nieuwe platanen hadden waarschijnlijk na tien jaar bijna de omvang bereikt van de platanen die zijn verplant, maar dan met een betere toekomst.'

'Ik riep toen heel hard dat ze allemaal in het eerste jaar zouden afsterven'

Conclusie

'Mijn conclusie is dan ook als volgt', zegt Vermeulen: 'Het verplanten van grote bomen is zeker niet altijd succesvol. Dat blijkt uit de feiten in mijn tabel. Eigenlijk doen al die bomen het na tien jaar nog niet goed, zelfs de platanen niet. In vrijwel alle situaties hebben de bomen nu slechtere omstandigheden dan op hun vorige standplaats. Ook was er in alle gevallen geen of slechts beperkte aandacht voor de groeiplaats rondom de boom. De lindeboom langs de A2, bijvoorbeeld, is in heel slechte grond gezet. De wortels zijn na bijna twintig jaar amper buiten de kluit gegroeid waarmee ze zijn verplant. Dat kun je duidelijk zien als je de bomen bekijkt.' In alle bovengenoemde voorbeelden zijn de bomen verplant omdat ze moesten wijken voor nieuwbouw, en in bijna alle gevallen kreeg de betreffende projectontwikkelaar de verplichting opgelegd om de bomen te verplanten.

Advies

Wat is dan het beste? Fysiek verplanten kan elke boomverzorger, betoogt Vermeulen. 'Uitgraven, kraan erbij en klaar. Maar een goede voorbereiding van een verplanting, goede compenserende snoei en nazorg en zorgen voor een geschikte toekomstige groeiplaats, dat kan alleen worden uitgevoerd door goede en ervaren bedrijven. En dan nog is het vaak een kwestie van centen, want op deze laatste onderdelen wordt vaak bezuinigd.'
'En zelfs de goede en ervaren bedrijven kunnen niet toveren', gaat Vermeulen verder. 'Het fysieke deel wil iedereen wel doen, want dan kunnen ze een mooie foto plaatsen in vakbladen als deze.'

'Dan nog is het vaak een kwestie van centen; op deze laatste onderdelen wordt vaak bezuinigd'

Verplantbaarheidsonderzoek

Het verplanten van bomen is dus lang niet altijd duurzaam. De kwaliteit moet flink omhoog. Het uitvalpercentage moet veel lager worden en de hergroei van de bomen moet beter. In sommige gevallen is het beter om een onafhankelijk adviesbureau een verplantbaarheidsonderzoek te laten uitvoeren. Deze adviseur zal dan het maximaal haalbare voor de boom adviseren. Vermeulen: 'Zorg dat de boom ook na de verplanting een goede toekomst heeft. Ga voor een negen of tien! Bij een score van een zes of een zeven is het verplanten van grote bomen eigenlijk al gedoemd te mislukken. Neem dus geen genoegen met een zesjescultuur!'

Om te kunnen reageren moet je zijn ingelogd.   LOGIN   of maak gratis een account aan.

REACTIES

Frans van Oorsouw Tuesday 13 October 2020 Kan me wel vinden in het artikel, vooral na drie droge zomers zie je de bomen die zijn verplant 5 jaar geleden in conditie achteruit gaan.

Frits Ruyten Tuesday 13 October 2020 Wanneer je de verantwoordelijkheid legt bij de combinatie boomkweker/aannemer die tesamen het moment van planten bepalen, de bodemvoorbereiding en het sortiment en je gaat niet zwaarder dan voorgekweekte bomen van 8m hoogte en kroonbreedte 3m en struiken 2,5 m hoog en 1,5m breed kan kun je via het IBR-aanbesteden het aanslaan en de voorspelde uitgroei voor een afgesproken tijd garanderen (IBR aanbesteden lees: www.ruyteninstituut.nl, rapport: 'Op weg naar de Groene verbinding' pag. 65).

Ben Demmer Tuesday 13 October 2020 Laat het kostbare en weinig succesvolle verplanten van grote bomen nu eens achter ons. Kies voor toekomst! Méér bomen in een verplantbare maat. Het is maatschappelijk niet verantwoord. Niet alleen zijn de kosten te hoog, maar de beoogde natuurwinst, slaat door in het negatieve...

Henry Kuppen Friday 16 October 2020 Kritisch op verplanten zijn is geheel terecht, wat in het succes bepalend is de juiste uitvraag van de klant en het zorgvuldig zetten van alle stappen zoals in het artikel aangehaald. Als een verplanting niet resulteert in het gewenste resultaat is heel vaak een oorzaak in onzorgvuldigheid van het volgen van alle stappen te vinden. Een succesvol resultaat is niet een kwestie om met veel domme kracht van 1 graafmachine nee zelfs in het meest trieste geval met 5 graafmachines een boom te verslepen maar het begint al bij de beoordeling of een boom überhaupt is te verplanten. Daarnaast zie ik in de nazorg ook vaak een faalfactor wat je met goede contractvorming prima kunt ondervangen door garantie te eisen. Bij interesse gaat deze blog nog verder op deze materie in: https://www.henrykuppen.nl/nl/home/nazorg-bij-aanplant-verschil-tussen-leven-en-dood Met betrekking tot het succes van verplanten ben ik ervan overtuigd dat verplanten juist wel een goed resultaat kan opleveren als je het kunstje maar beheerst, dat is niet iedere loonwerker gegeven.

GStarre Sunday 18 October 2020 En wat betreft milieuwinst is ook de CO2 uitstoot een factor. Heel veel draaiuren en kilometers van grote machines. Daarbij komt ook veel stikstof vrij, alleen al daarom kan zo'n project niet zomaar plaats vinden.

download artikel

Tip de redactie