Column van de hoofdredacteur: Eiken |
|
|
|
|
 |
| 77 sec |
De afgelopen periode redelijk intensief bezig met eikensterfte. Bosbouwers klagen daar al vele jaren over.
 |
Hun eiken zouden afsterven door een combinatie van insectenvraat, droogte en vermesting. Vooral de constante depositie van stikstof die zorgt voor een te zure grond zou een belangrijk aspect zijn. Door de lage ph, die het gevolg zou zijn van constante aanvoer van stikstof is de boom niet langer in staat om belangrijke mineralen op te nemen. Vermesting zorgt er dus heel tegenstrijdig voor dat bomen eigenlijk verhongeren. Omdat ook hier geldt dat een ongeluk zelden alleen komt en is de slechtere conditie van de hongerige eiken er de oorzaak van dat insectenvraat harder ingrijpt op de boom. Beheerders van eikenbomen zijn al tintallen jaren gewend aan vraat door onder andere de kleine wintervlinder, maar daar zijn een aantal soorten bijgekomen die je min of meer als exoot zou kunnen beschouwen. De eikenprocessierups is dan een bekende. Minder bekend, maar veel desastreuzer is de eikenprachtkever. Deze kever mineert onder de bast van een verzwakte boom en kan de boom in korte tijd 'ringen' en daarmee doden. Hoe het chemisch precies werkt weet geloof ik niemand, maar deze kever hebben een super ontwikkelde reukorgaan dat zorgt dat ze feilloos de verzwakte bomen kunnen opsporen. Doe zelf de test maar. Leg maar eens wat vers gekapt hout op een stapeltje achter in je tuin. Binnen no-time zitten die stammetjes vol met kevers. Datzelfde zou ook gebeuren met levende eiken die verzwakt zijn door droogte, vermesting en insectenvraat.
|
|
Vermesting zorgt er dus heel tegenstrijdig voor dat bomen eigenlijk verhongeren.
| |
|
In de bosbouw is deze vorm van eikensterfte een belangrijk en veel besproken probleem. Niet dramatisch want anders dan je denkt is de eiken geen heel belangrijke productieboom in de Nederlandse bossen. Voor de openbare ruimte is dat natuurlijk andere koek. De inlandse eiken Quercus robur is daar met straatlengtes onze belangrijkste boom. Dertig procent van onze straatbomen is een eik en dan weer grofweg driekwart betreft een . Q robur. De berichten die ik nu verzameld heb van beheerders lijken er niet op te duiden dat eikensterfte heel belangrijk is de openbare ruimte.
|
Deze kever mineert onder de bast van een verzwakte boom en kan de boom in korte tijd 'ringen' en daarmee doden.
| |
|
|
|
|
 |
|
Stefan van der Werff
Friday 21 September 2018 |
|
Het punt van roofbouw in de Nederlandse bossen mist hier echter. Verzuring en vermesting zijn natuurlijk een probleem, maar hoe gaan wij om met de voedingsstoffen die nog wel in de bodem zitten? |
|
|
|
|
|
Hein van Iersel
Tuesday 25 September 2018 |
|
Beste Stefan,
Ik ben geen chemicus of bemestingsspecialist, maar als ik goed ben geïnformeerd is het probleem van vermesting en verzuring er juist toe dat bomen geen voedingsstoffen meer kunnen opnemen door de te lage pH waarde van de bodem. Het klinkt tegenstrijdig, maar de overvloed aan voeding/ meststoffen zorgt dat voedingsstoffen onbereikbaar worden voor de boom. |
|
|
|
|
|
Henk Vlug
Thursday 27 September 2018 |
|
Meer en meer komen we te weten (na het onderzoek uit de laatste decennia) over de rol van 'geheimzinnige'stofjes die door een plant worden uitgezonden als er iets aan de hand is. Als een plant in een moeilijk parket komt en hierdoor verzwakt dan zijn er twee mogelijkheden voor de plant. 1. De primaire beschadiger of belager van de boom moet bestreden worden; hiervoor zendt de plant een signaalstof uit die de juiste natuurlijke vijand aanlokt om de belager te bestrijden. 2: er staan teveel planten van dezelfde soort te dicht op elkaar en wordt het kommer en kwel voor de plant. Om te overleven zendt de plant een signaal uit om juist nu belagers aan te trekken die de populatie van de plant zodanig reguleren dat de kans op overleven van de sterkste exemplaren gewaarborgd is. Zo gaat dat in de evolutie nu eenmaal. Ik wil niet zeggen dat de mens hier geen invloed op heeft, want als je op een slechte manier bomen aanplant en dan ook nog eens niet goed nazorg levert dan moeten de verzwakte bomen opgeruimd worden met behulp van bijvoorbeeld bastkevers: zwakteparasieten!
Henk Vlug. Insect Consultancy. |
|
|
Tip de redactie
|
