Soms mag je je eigen boom niet kappen

ARTIKEL

Mr. Jilles van Zinderen, maandag 5 augustus 2019

188 sec

In artikelen voor dit vakblad behandel ik meestal uitspraken van rechters die uitzonderlijk zijn, maar soms is het ook nuttig om toelichting te geven op een zaak die afloopt zoals je verwacht. Bij de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State ging het deze keer om een vereniging van eigenaren (VvE) in Amsterdam die op haar perceel een grote moerascypres had staan. Deze was wel 20 meter hoog en had een diameter van 60 centimeter. De leden van de VvE hadden besloten dat deze boom weg moest.


Met enige regelmaat word ik op kantoor gebeld en begint het gesprek met: 'Ik ben dol op bomen, maar deze boom vlak bij mijn huis ...' U zult begrijpen dat de beller meestal iemand is die last van de boom heeft en hem daarom liever kwijt dan rijk is. Soms is het ook wel begrijpelijk dat je klaar bent met dat grote ding in je tuin. Het kan zijn dat je de boom niet mag kappen van de gemeente, hoewel je zelf de eigenaar bent. Dat kunnen eigenaren niet altijd makkelijk verkroppen: 'Het is mijn boom; ik mag toch zeker zelf weten wat ik daarmee doe?' Zo is het dus niet. Je moet vaak een heel goede reden hebben voor het kappen van de boom, met name als deze groot en gezond is.
De boom waar het in deze uitspraak over ging, leverde een veelheid aan kleine en grotere ergernissen op bij de leden van de VvE. Zo drukten de wortels stoeptegels op, waardoor de ingang van een van de panden van de VvE lastig te bereiken was, raakten de takken het pand en liepen de snoeikosten uit de hand, aldus de VvE. Voor de VvE was dit al met al genoeg reden om de boom te willen laten kappen. Maar voordat er gekapt mocht worden, was er wel een omgevingsvergunning voor de activiteit vellen nodig.

'Ik ben dol op bomen, maar deze boom vlak bij mijn huis'

De vereiste omgevingsvergunning werd aangevraagd bij de gemeente Amsterdam. De gemeente liet de boom beoordelen door een van haar bomendeskundigen. Die kwam tot de conclusie dat de boom groot en gezond is. De bezwaren van de VvE kunnen eenvoudig worden weggenomen door de verharding aan te passen, een paar wortels te kappen en de kleine twijgjes die het pand raken te snoeien. Met het uit de hand lopen van de snoeikosten viel het wel mee. Die werden geschat op € 570,- per jaar. Daarom adviseerde de deskundige de gemeente om de gevraagde vergunning te weigeren. En dat deed de gemeente dan ook.

De VvE kon zich daarin niet vinden en ging in bezwaar. Maar na de bezwaarprocedure veranderde er niets aan het oordeel van de gemeente; deze boom mocht niet worden gekapt.
De VvE liet het er niet bij zitten en begon een beroepsprocedure bij de rechtbank. Maar ook daar ving zij bot. De rechtbank oordeelde dat de gemeente een redelijke belangenafweging had gemaakt en dat zij de kapvergunning mocht weigeren.

Toen resteerde er voor de VvE nog maar één optie: hoger beroep bij de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State. Een jaar en negen maanden na de oorspronkelijke aanvraag werd in die procedure uitspraak gedaan.

In de uitspraak van 29 mei 2019 loopt de Raad van State eerst keurig de reeds gelopen stappen van het hele proces door. Dan vat de Raad de argumenten van de VvE voor het hoger beroep samen. Feitelijk komt het erop neer dat ook de VvE zich realiseert dat de verschillende vormen van hinder niet zo zwaarwegend zijn, maar meent dat je die bij elkaar op moet tellen. Gezamenlijk beschouwd wegen de bezwaren wel zodanig zwaar dat een vergunning niet geweigerd had mogen worden, volgens de VvE. Ook stelt de VvE dat de boom niet zo oud is als de deskundige heeft geschat en dat de boom dus nog veel groter wordt (evenals de problemen). Verder geeft de VvE aan dat ze zich ongelijk behandeld voelt, omdat elders in de stad een boom wel mocht worden geveld omdat deze wortelopdruk veroorzaakte.

Zo mag er niet geveld worden zonder vergunning

De Raad van State loopt dan alle geldende regels uit de Algemene Plaatselijke Verordening (APV) en het beleid van de gemeente zorgvuldig door. Zo mag er niet geveld worden zonder vergunning. Ook wordt toegelicht op welke gronden de vergunning kan worden geweigerd en op welke gronden een vergunning juist wel mag wordt verleend. De Raad oordeelt dat de gemeente de belangen van de VvE van het kappen zorgvuldig heeft afgewogen tegen de belangen van behoud van de boom en de vergunning terecht heeft geweigerd. De bundeling van veel klein leed maakt geen zwaarwegend argument dat tot een ander resultaat zou moeten leiden. Daar komt bij dat de VvE onvoldoende aannemelijk heeft gemaakt dat de deskundige het met zijn adviezen bij het verkeerde eind had. Het kleine leed was dus eenvoudig weg te nemen met andere simpele maatregelen in plaats van kappen. Dat elders een boom wel mocht worden geveld, kwam doordat de situatie daar anders was. Daar kon opdruk van een naastgelegen fiets- en voetpad niet worden voorkomen met behoud van de boom.

Al met al geen verrassende uitspraak, maar wel een goed leesbare en duidelijke. De belangen van de VvE om de hele boom te kappen waren enerzijds niet zwaarwegend genoeg, terwijl er anderzijds in het stedelijke gebied wel zwaarwegende belangen zijn om grote bomen als deze te behouden. Wellicht kan een duidelijke uitspraak als deze ervoor zorgen dat andere boomeigenaren goed nadenken voordat ze een dergelijk juridisch traject in gaan.

Mr. Jilles van Zinderen (jilles.vanzinderen@manzlegal.nl) is advocaat bij Bomenrecht.nl en MANZ Legal en is gespecialiseerd in conflicten over bomen.

LOGIN   met je e-mailadres om te reageren.

REACTIES

Joost S.H. Gieskes Tuesday 13 August 2019 Wat ik in deze verhandeling mis is vermelding van de leeftijd van de boom - die verkeerd zou zijn geschat - en op welke afstand tot de gevel. Nog een paar dingetjes die ik mis. Natuurlijk kan een vergunning worden geweigerd aan particulieren, dat is niets bijzonders hoor, maar de standplaats moet ook worden meegewogen. Als hij aan de straatkant staat dan kan het een beeldbepalende boom zijn en voor de gemeente reden tot behoud. Dat mis ik hier. Aan de achterkant staande vervalt dat argument meestal, en dan is coulance op zijn plaats. Vaak kopen mensen een boom voor hun tuintje en denken niet na maar die boom kan heel groot worden, en ja dan is Leiden in last.

Jilles van Zinderen Tuesday 20 August 2019 Beste Joost, Bedankt voor je reactie. Je hebt natuurlijk helemaal gelijk. Er waren nog een aantal punten in deze zaak die een rol speelden. En in het speelveld van aanvrager en vergunningverlener spelen heel veel elementen een rol, zoals inderdaad de leeftijd en de standplaats. Toch zijn veel particuliere eigenaren verbaasd als ze te horen krijgen dat ze hun eigen boom niet zomaar mogen vellen. En hopelijk verduidelijkt dit artikel en deze uitspraak zo'n situatie een beetje. Jilles van Zinderen - Bomenrecht

Leila Monday 13 November 2023 Zijn de ECLI nummers van de uitspraken van de rechtbank en de afdelingen beschikbaar?

Jilles van Zinderen Monday 13 November 2023 Beste Leila, De vindplaats van de uitspraak van de Afdeling Bestuursrechtspraak van de Raad van State is ECLI:NL:RVS:2019:1758

download artikel

Tip de redactie