Op zoek naar monumentale essen in de Randstad

NIEUWS

Wim Brinkerink, woensdag 16 juli 2025

85 sec

Bij essen denkt men meestal aan Fraxinus excelsior en dan vaak nog aan 'Westhof's glorie' . Op de website www.monumentaltrees.com, vind je overwegend de gewone es. Ik vroeg me af of er ook oudere exemplaren te vinden zijn en dan vooral in mijn eigen omgeving, de Randstad.

Randweg, Rotterdam. Fraxinus pennsylvanica.

In mijn zoektocht kwam ik uit bij twee bijzondere essenstraten in de Randstad. Eén in de Randweg in Rotterdam en een andere langs de Sinjeur Semeynsweg in Den Haag, Laak. De essen in deze straten dateren waarschijnlijk uit de jaren 30 van de vorige eeuw. Zowel de Randweg als de Sinjeur Semeynsweg zijn toen bebouwd en aangelegd. Ik heb overigens straten met veel jonge aanplant genegeerd.

Grappig is dat in deze 2 straten de verschillende essensoorten naast elkaar zijn geplant. In Den Haag tref je overigens in het Zuiderpark vrij veel Fraxinus americana, maar dat terzijde. Opvallend is dat je Fraxinus americana niet treft aan de Randweg in Rotterdam.

Langs de Randweg staan:
3 Fraxinus pennsylvanica, meerdere Fraxinus excelsior, een Fraxinus excelsior "Jaspidea", en een Fraxinus angustifolia. Met name in het najaar geeft dat met de bijzondere kleurschakeringen een prachtige beeld.

Langs de Sinjeur Semeynsweg in Den Haag staan:
3 Fraxinus americana, 1 Fraxinus latifolia, 1 Fraxinus pennsylvanica, 1 Fraxinus excelsior diversifolia en meerdere Fraxinus excelsior 'Westhof's glorie'.

Den Haag, Laak, Sinjeur Semeynsweg, Fraxinus americana 2x.

Naast deze 'oogst' van toch zo'n honderd jaar oude essen, trof ik her en der fraaie Fraxinus angustifolia. De laatste decennia wordt meer en meer de Fraxinus angustifolia 'Raywood' met zijn purpere/paarse herfstverkleuring geplant, maar de gewone groene is bij goed zoeken ook nog wel te vinden.

De bekendste is die in de Hortus in Leiden, die op een gewone es is geënt, maar tot mijn verrassing trof ik een flink uit de kluiten gewassen exemplaar in in de Zoetermeerse Van Goghstraat. In het Haagse Zuiderpark staan er meerdere bij elkaar in het landsdeel Europa.

Veel van de Haagse essen zijn waarschijnlijk terug te voeren op Simon Doorenbos die directeur Haagse plantsoendienst was van 1927 tot 1957. Een heel fraaie Fraxinus angustifolia staat langs de Ridderlaan in Den Haag. Dit plantsoen wordt ook wel Doorenbos plantsoen genoemd. Meer informatie over het Ridderplantsoen kun je via deze .PDF vinden

Den Haag, Plantsoen Ridderlaan, Fraxinus angustifolia.

Ik heb geen aandacht besteed aan Fraxinus ornus, maar ook daarvan tref je enkel exemplaren in het Haagse Zuiderpark.

Overigens wil ik 2 niet genoemde 'gewone' essenstraten noemen. Langs de Kralingse Plaslaan in Rotterdam en de Aart van der Leeuwkade in Voorburg staan fraaie rijen Fraxinus excelsior. Helaas zijn die wel door de essentakziekte aangetast heb ik me laten vertellen.

Rotterdam, Kralingse Plaslaan, Fraxinus excelsior.

REACTIES

		Joze 't Hoen ETT \| Copijn Boomspecialisten woensdag 23 juli 2025

Utrecht langs de Rubenslaan staan essen Westhof's glorie die 'pas' in 1960 zijn geplant, maar jongens wat zijn ze bloedmooi. Heerlijk groot, terpje gevormd rond de stamvoeten en een giga gezamenlijk kronendak. Vooral 's winters, als je de kroonstructuur goed kunt zien, een genot om dagelijks langs te rijden op weg naar het werk.

Tip de redactie