De aanschaf van twee Greentec Jaguars 40/80 in Amsterdam

ARTIKEL

TUIN- EN PARKTECHNIEK

Broer de Boer, donderdag 20 juni 2024

282 sec

Enthousiasme bij de bomenploeg

Een zware storm die in 2023 door Amsterdam raasde, gaf min of meer de doorslag. De grote schade in het bestand van circa 385.000 straatbomen gaf de gemeentelijk bomenploeg handenvol werk. De behoefte aan een nieuwe, passende beladings- en versnippermethode was wel héél duidelijk.

Boomverzorgers Mario, Mike en Ruben bij 'hun' versnipperaar

Dankzij de ervaringen, opgedaan tijdens die stormachtige dag, is de Amsterdamse bomenploeg gebruiker van twee Greentec Jaguar 40/80-houtversnipperaars. Inmiddels staan er circa vijfhonderd bedrijfsuren op de tellers. De twaalf man en een vrouw van deze werkploeg gebruiken de machine voor het grotere werk in de stad. Ze koppelen deze 6,5 ton zware aanhanger via een vangmuil aan een gesloten DAF-bakwagen die meteen de snippers opvangt, maximaal zo'n 20 kuub. Deze vrachtwagen kipt zijdelings en het afdekken van de lading is onnodig. Met deze combinatie kan men zelfs op de nauwe grachten manoeuvreren. De extra aangebrachte camera's en buitenspiegels zijn dan geen overbodige luxe. Dat voor werken in de binnenstad, meestal, speciale ontheffingen nodig zijn, is een verhaal op zich. Net zo goed als dat ze soms een compleet werkplan moeten indienen om één boom te verwijderen.

Stammen verwerken met een diameter van 40 centimeter

Mario, Mike en Ruben vertellen over de keuze van deze machine. Ze vormen een van de teams van de twaalf man en een vrouw sterke bomenploeg van de gemeente Amsterdam. Zij hebben jaarrond volop werk in onze hoofdstad. 'We werkten met een twintigjarige Vermeer-versnipperaar. Die kon stammen verwerken tot 35 centimeter en was vanwege het intensieve gebruik hoognodig aan renovatie toe. Bij schades moesten we soms wachten op essentiële onderdelen voor deze machine uit de VS. Omdat stilstand ongewenst is, kwamen we voor een nieuwe houtversnipperaar uit bij de producent Ufkes in Drachten. Die kan desnoods alle onderdelen wél binnen twee uur leveren. Ufkes leverde ons al eerder een kleinere houtversnipperaar die we achter een werkbus vervoeren. Qua stammenverwerking wilden we vooruitgang boeken. Nu kunnen we stammen verwerken van 40 centimeter. Het brede invoerplateau en een invoeropening van 80 centimeter breedte naar de snipperdrum zorgt ervoor dat we ook op de grond minder sloopwerk met de kettingzaag hebben. Een tak kan er bij wijze van spreken dwars in.' Tijdens het gesprek blijkt dat de bomenploeg al ervaring had met een kleinere versnipperaar van Ufkes. Voor de aanschaf en het fiat voor de investeringen heeft de gemeente zich georiënteerd in Utrecht en Rotterdam. Daar werken ze met vergelijkbare machines van dit merk.

Versnipperdrum

De medewerkers van het team vervolgen. 'Voordat we de machines aanschaften, hebben we ons er ook goed op georiënteerd of we ermee op alle plekken kunnen en mogen komen. Straten met instabiele kademuren zijn uiteraard taboe voor zware voertuigen. Verder moesten tunnelhoogtes ons niet beperken om in bepaalde gedeeltes van de binnenstad te komen. De versnipperaar staat op een speciale en zware aanhanger en is uitgevoerd met een tandem-as en paraboolveren. Daarnaast zit er een draaikrans op, waarop Ufkes conform onze wens een TG64T-houtkraan heeft gebouwd. Dit spaart uiteraard een zelfrijdende sorteerknijper uit. Qua versnipperen werkt deze Greentec niet met slagmessen, maar met een soort versnipperdrum.
Onze ervaring is dat een systeem met slagmessen nogal nerveus kan klepperen. Je hebt bovendien eerder last van rondvliegende houtsnippers. Dat is vanwege de veiligheid in de bebouwde omgeving natuurlijk totaal ongewenst.'
In de technische beschrijving zien we dat deze versnipperdrum van de Greentec is uitgevoerd met een geïntegreerd blowersysteem. Dit combineert de producent in Drachten met een Venturi-uitblaasmond, wat resulteert in veel blaas- en wegwerpkracht. De zware versnipperdrum (600 millimeter doorsnee en 20 millimeter dikwandig) blijft stabiel snipperen in zowel takken als stammen. Een speciaal ontworpen tegenmes snijdt fijne takken onder een andere hoek af, resulterend in een betere snipperkwaliteit Deze snippertrommel heeft snelwisselmessen en die kun je dankzij hun dubbele snijkant tweemaal gebruiken.

Toepassing zeefunit

De drie teamleden vervolgen: 'De gemeente beoordeelt elke boom om de drie jaar op zijn vitaliteit en de behoefte aan onderhoud. Verder heeft de gemeente hoge ambities op het gebied van duurzaamheid. Daardoor hebben ook wij bijvoorbeeld te maken met zero-emissiezones. Dit heeft momenteel ook consequenties voor investeringen in de voertuigen. De speciaal naar onze wens gebouwde en aangepaste vrachtwagen staat op een DAF-chassis en Doosan Stage 5-140 pk-motor. De gemeente benut ook steeds meer het vrijkomende hout, waarbij ook de geproduceerde houtsnippers van belang zijn. In beginsel kunnen we de grootte van de snippers eenvoudig aanpassen door de zeefunit te wisselen. Dit gaat snel en eenvoudig vanaf de buitenzijde van de machine. De zeef zorgt ervoor dat te dikke stukken teruggaan in de machine. Dit betekent dat we een uniform gesnipperd product aanleveren aan groothandelaars in houtsnippers, zoals Vossen, en daarmee een betere opbrengst voor deze reststroom.'

'Zeef zorgt ervoor dat te dikke stukken teruggaan in de machine'

Mario, Mike en Ruben staan te popelen om hun Greentec Jaguar te laten zien. Op de gemeentewerf aan de Rozenburglaan wijzen ze op twee zaken die ze zelf aanbrachten: de hydraulisch aangedreven lier met staalkabel, waarmee ze stammen naar de werkplek kunnen slepen. De Crab-grijper aan het uiteinde van de telescopische houtkraan TG64T kan zo'n stam dan oppakken en op het invoerplateau leggen. Ook hebben ze van hout een tweede, iets lagere kettingzaaghouder aan de machine gemonteerd, zodat een wat minder lange collega niet naar de zaag hoeft te reiken. Alle chipperfuncties laten zich zowel handmatig op de machine als radiografisch bedienen. Als je de radiografische bedieningsconsole tijdelijk even kwijt wil, heeft de machine een handige beugel waarin je hem een veilige plek kunt geven. Elk team dat met de machine werkt, heeft zijn eigen werkwijze. Een van de teams heeft zakken aan de drie hydraulische afstempelpoten bevestigd, waarin ze tijdelijk die console kwijt kunnen.

De rustplek voor de radiografische bedieningsconsole

Het team rijdt de circa 6500 kilo wegende luchtgeremde aanhanger met een tandem-as naar een houtopslag. Daar vouwen ze met de radiografische afstandsbediening (GCS1.1) de giek uit en laten ze zien hoe de kraan 270 graden kan draaien. Een teamlid laat zien hoe hij het hydraulisch opklapbare laadplateau ook vanaf de machine zelf in werking kan zetten. Uiteraard is dit laadplateau beveiligd met een noodstopknop en een veiligheidsbeugel. Het team vertelt over de werking van de bovenrol: 'Die heeft een inwendige aandrijving door een Poclain-wielmotor. Hierdoor zijn er geen sleuven aan de buitenzijde waardoor materiaal naar buiten kan spatten. Die invoerrol hoeven we ook niet te smeren, omdat de lagering in de hydromotor in een vol oliebad loopt. De combi-invoertafel is geschikt voor zowel hand- als kraaninvoer, de hydraulisch draaiende uitblaaspijp hydraulisch en de eveneens hydraulische op- en neer verstelling van de strooiklep.' Dan kan het versnipperfeest beginnen. De Crab-grijper legt een dikke populierenstam op het invoerplateau en de messen op de versnipperdrum zetten er gretig hun tanden in. Het team heeft er zichtbaar plezier in. Een van hen roemt de prestaties van de machine: 'We vinden het mooi om ermee te werken. Hij bevalt heel goed. Als bomenteam zijn de meeste leden ETW'ers. Over afwisseling in ons werk valt absoluut niet te klagen. Wij genieten ervan! Het verkrijgen van toestemming is soms een hele puzzel. Zo moeten we rekening houden met de gemeentelijke verordeningen, maar ook met die van de Flora- en Faunawetgeving. Onze werkzaamheden zijn seizoenafhankelijk en zeer divers. Aan platanen werk je bij voorkeur niet in de zomer en zo groeien er in Amsterdam ook boomsoorten die je vanwege het bloeden niet in het voorjaar moet omzagen.' Waar de mannen van dit team het meeste van genieten, maken ze mij ook duidelijk: 'Lekker aan de slag gaan als het een keer flink gestormd heeft. Ook bijvoorbeeld om schade te voorkomen aan woonboten waar bomen op dreigen te vallen. Dan geldt "nood breekt wet" voor ons om de stormschade op te ruimen!'

Een hydraulisch bediende steunpoot op de dissel

Ufkes/Greentec

Dit jonge en dynamisch bedrijf is gevestigd in Drachten. Het specialiseerde zich in het maken van houtversnipperaars, stobbenfrezen, houtkranen etc. Ze ontwikkelen hun machines die aan de hoogste eisen voldoen voor de professionele gebruikers. Het bedrijf slaat de vleugels wijd uit. Medio maart 2024 nam bijvoorbeeld ook Stadt Aachen zo'n nieuwe 6,5 tons Greentec Jaguar 40/80-versnipperaar in ontvangst. Tegelijkertijd heeft de Friese onderneming het team dat er in de Stadt Aachen mee gaat werken, instructies gegeven omtrent de bediening en het onderhoud.
De configuratie van deze machine:
- uitvoering op een 6,5 tons luchtgeremd tandemonderstel;
- TG64T telescopische houtkraan, radiografisch bedienbaar;
- hydraulische draaikrans 270 graden;
- radiografische bediening versnipperaarfuncties.
Marketeer Ronald Kluitenberg zegt over hun markt: 'We produceren en verkopen deze machines en verlenen service en voeren het onderhoud uit. De voornaamste afnemers zijn bosbouwbedrijven, aannemers, gemeenten, professionele hoveniers en loonwerkers. Onze grootste afzetmarkten zijn de Benelux en Duitsland, maar ook daarbuiten leveren we machines.

Ufkes' Greentec Jaguar 40/80

REACTIES

Er zijn nog geen reacties.

download artikel

Tip de redactie