Luchtenberg Boomverzorging vermijdt risico's en kiest Först-hakselaar met overcapaciteit

ARTIKEL

Broer de Boer, donderdag 2 juni 2022

364 sec

Houthakselen met de Först TR8D 55

Ruben Luchtenberg had reeds op jonge leeftijd de ambitie hovenier of boomverzorger te worden. Eenmaal werkzaam in de hovenierssector ontraadden enkele werkgevers hem zijn nieuwe droom: ETW'er worden. Luchtenberg werd zzp'er en zijn bedrijf telt nu vier medewerkers. Afgelopen kerst schafte hij zijn tweede eigen houthakselaar aan: een Först TR8D.

Ruben Luchtenberg: 'Werken in loondienst bij hoveniers beviel me bij nader inzien niet erg. Als zzp'er heb ik al veel verschillende zaken aangepakt. Zo heb ik in de bouw gewerkt, maar ook als constructeur bij windmolens. Op enig moment vertelde ik over mijn ambities - die anderen mij ontraadden - aan een collega-zzp'er met wie ik Amerikaanse vogelkers aan het bestrijden was. Die adviseerde: "Koop een goede kettingzaag en klimgereedschap en volg je hart." Dat deed ik dus. Ik volgde klimcursussen. Je neemt ten slotte behoorlijke risico's en je moet wel weten waar je mee bezig bent. Een paar jaar later volgde ik de ETW-opleiding. Ik rondde die opleiding op 29-jarige leeftijd af; dat is nu circa vijf jaar geleden. Sindsdien heeft de boomverzorging een behoorlijke vlucht genomen. Ik verlies niet uit het oog dat mijn medewerkers veilig werken. Als ze in een boom werken, verlang ik bijvoorbeeld van iedereen dat ze een tourniquet bij zich hebben, voor het geval zich een slagaderlijke bloeding voordoet. In verband met noodhulpklimmen ben ik een voorstander van het gebruik van de single rope-techniek. Bij problemen klim je daarmee sneller naar een collega in nood. We werken altijd met twee klimmers.'

'Ik verlies niet uit het oog dat mijn medewerkers veilig werken'

Uit het gesprek blijkt dat Luchtenberg zeer serieus met zijn vak bezig is. Hij wil investeren in een complete EHBO-kit, zo'n tas voorzien van een rood kruis om onder de boom te leggen. Ook voerde hij zoals het hoort de RI&E uit, de risico-inventarisatie en -evaluatie. Iets wat volgens hem bij velen in deze sector nog steeds een onbekende wettelijke verplichting is: 'Mijn medewerkers, vier fantastische mannen, voeren hun werkzaamheden volgens vastgelegde instructies uit. Ook vind ik dat ze bij opdrachtgevers goed verzorgd voor de dag moeten komen. Dus: niet met de zaagkleding in de bus. Verder luidt de opdracht om de verschafte nette bedrijfskleding pas te verwisselen voor klim- en zaagkleding als ze de opdrachtgever gesproken hebben.' Luchtenbergs bedrijf zit in Barneveld, maar het blijkt dat hij met regelmaat opdrachten uitvoert bij bewoners met grote tuinen in het westen van Midden-Nederland.

Overcapaciteit

Waar ETW'ers klimmen, vallen takken! Hoe verwerkt Luchtenberg deze, vooral als dit ergens in een achtertuin moet gebeuren? Hij heeft hiervoor een Först TR8D-hakselaar op rupsen tot zijn beschikking en hij heeft een kleine shovel met takkenklem. 'Bij de start van mijn bedrijf huurde ik aanvankelijk een professionele hakselaar. Maar we kregen steeds meer van dit soort werk; dan gooi je met het huren van zo'n hakselaar eigenlijk geld over de balk. Mijn eerste aangekochte hakselaar, staand op een aanhanger, was eigen fabricaat. Ik nam hem over van een goede collega in het dorp. Hij kon stammen hakselen tot 15 cm. Ik heb daar enkele jaren tot tevredenheid mee gewerkt. De houtsnippers, tot 6,5 kuub, voerden we af met dezelfde aanhanger, waarvoor een BE-rijbewijs gold.' Om eventuele vervanging in de toekomst voor te zijn, beproefde Luchtenberg ondertussen ook enkele andere merken en types houthakselaars. 'Daarbij keek ik vooral naar de verwerkingscapaciteit', vertelt hij. 'Als de machine dikke stammen aankan, trekt hij de wat dunnere, gevorkte takken van eiken en beuken ook naar achteren zonder dat je hoeft te duwen of takken hoeft uit te snoeien. Dit betekent niet dat ik er dikke stammen mee haksel, maar hiermee heb ik een machine met overcapaciteit. Ik heb eerder aan den lijve ervaren dat je zoveel mogelijk moet mechaniseren; daarmee spaar je je lichaam. Vandaar ook de keuze voor een minishovel met klem. Door de mogelijkheid om de spoorbreedte te versmallen, lukt het om door smalle doorgangen in achtertuinen te komen. Takken slepen doen we dus nauwelijks en dankzij de mechanisatie ligt de verwerkingssnelheid bij ons hoog.'

Luchtenberg Boomverzorging kan met de machine ook in beperkte ruimtes werken.

Keuzes maken

'Bij het testen van verschillende hakselaars sprong één machine eruit: de Först TR8D. Van Ginkel uit Maartensdijk liet mij die machine zien tijdens een demo in 2019', vervolgt Luchtenberg. 'Net voor kerst 2021 gaf de hakselaar, die ik jarenlang gebruikt had, de geest. Ik heb meteen Maarten Klein van LMB Van Ginkel gebeld, want ik wist dat hij er één had staan. In de eerste week van 2022 kon ik al over mijn eigen Först TR8D beschikken; de aankoop was in een paar uur beslecht. Het kleinere type TR6D, dat eveneens op rupsbanden staat, was ook een optie. Deze verwerkt echter stammen tot slechts 12 cm. De invoertrechters van beide machines zijn identiek en laten zich gemakkelijk omhoog klappen. Dit maakt de machines bij transport compacter. We transporteren onze hakselaar en de minishovel namelijk op een drieassige plateauwagen van 5,5 meter, achter een Iveco-bus. De Först TR8D die ik gekozen heb, heeft met circa 28 bij 20 centimeter een veel grotere invoeropening naar de twee grijprollen dan zijn kleinere broertje. Voor de rest zijn beide machines vrijwel gelijk. De TR8D met een 55 pk Doosan-motor staat echter zijn mannetje tussen de grote hakselaars en is een rivaal van machines die veel groter zijn. Ik heb machines getest met een 75 pk-motor die bijna gelijkstaat aan de 55 pk van de Först. Daarnaast is het brandstofverbruik van de 55 pk-dieselmotor vrij laag.'

De machine beschikt over een handige doorzichtige brandstoftank.

De ruime invoertrechter laat zich gemakkelijk opklappen.

Leren werken

Naast zijn tevredenheid over de verwerkingscapaciteit van de hakselaar is Luchtenberg ook content met de service die leverancier LMB Van Ginkel uit Maartendijk verleent: 'Dat doen ze bij voorkeur op locatie', aldus Luchtenberg. 'Maar toen de hakselaar beslist eens naar hun werkplaats moest, bezorgde Maarten Klein de machine de volgende dag weer netjes terug op het karwei. Als er iets aan de hand is, is het een kwestie van een telefoontje naar de werkplaats en ze doen uit de doeken hoe je het moet aanpakken. Je moet namelijk leren werken met deze machine, en je moet er ook regelmatig mee werken om hem te doorgronden. Daarnaast is het verstandig de machine te laten gebruiken door één en dezelfde persoon of een beperkt aantal personen. De bediening biedt namelijk behoorlijk wat mogelijkheden. Verder is de machine om veiligheidsredenen voorzien van de nodige duidelijke - en verplichte - bedieningsinstructies en rode knoppen. De veiligheidsbeugel voor de invoer wordt door mijn medewerkers ervaren als zeer gevoelig.'

Techniek

Over de keuze voor rupsbanden zegt Luchtenberg: 'Ze zijn standaard op dit type machine; hierdoor zijn we veel breder inzetbaar. We rijden en hakselen in bostuinen, op landgoederen, maar ook achter vangrails en geluidsschermen. De hakselaar is uitgerust met een trekhaak, die LMB Van Ginkel zelf heeft ontwikkeld. Ook bij Först kun je er één bestellen, maar ik wilde hem in en uit kunnen schuiven. Ze hebben er een verlichtingscontactdoos bij gemaakt, zodat we ook een aanhanger vol kunnen snipperen. De twee hydraulisch aangedreven wielmotoren zijn extreem krachtig. Die draai je dus met een volle aanhanger met houtsnippers niet kapot, iets wat je bij andere merken wel kan overkomen. Wat het dagelijks onderhoud betreft: Först heeft een handig systeem met leidingen om alle smeerpunten vanaf een centraal punt door te smeren. Daarbij moet je wel opletten of het vet wel bij het doorsmeerpunt uitkomt. Bij het smeren hoef je je in elk geval niet in lastige bochten te wringen.'

De smeerpunten worden via een centraal punt van vet voorzien.

Först werkt met een zogenoemde open trommel

Belangrijke onderdelen van zo'n hakselaar zijn de hakseltrommel, de messen aan de slaglijsten en het vaste mes. Först werkt namelijk met een zogenoemde open trommel. De constructie hiervan zorgt ervoor dat er achter het mes voor een afgeknipt stuk hout voldoende ruimte is om afgezogen te worden naar de verstelbare uitblaaspijp. Over het scherp houden van de messen zegt Luchtenberg: 'Het demonteren gaat eenvoudig. Je kunt er gemakkelijk bij, zonder dat je veel kappen los hoeft te schroeven. De fabrikant heeft een handige tool verzonnen om de trommel met een metalen staaf te fixeren. De conische bouten waarmee de messen vastzitten, krijg je gemakkelijk los. Na het slijpen of vervangen van de messen is het dankzij die conische bouten gemakkelijk om de messen weer exact in de juiste positie vast te zetten. Het ondermes, ook een belangrijk onderdeel, kun je in vier posities bevestigen. Daardoor hoef je het mes niet te vervangen als één zijde niet meer scherp genoeg is.'

De open hakseltrommel van de Först

Luchtenberg Boomverzorging

Luchtenberg Boomverzorging uit Barneveld richt zich met een vast aantal collega's/boomverzorgers niet alleen op boomkappen, maar ook op advisering rondom bomen en verzorging van bomen. Dit laatste betreft ook aan- en verplanten. Eigenaar Ruben Luchtenberg: 'We voeren verschillende soorten snoeiwerkzaamheden uit. Bij begeleidingssnoei onderhouden we een (nieuw geplante) boom zo dat hij zich optimaal ontwikkelt. Daarbij halen we bijvoorbeeld dubbele toppen weg en zagen we takken af die in de toekomst gaan uitscheuren. Bij onderhoudssnoei snoeien we dood hout en probleemtakken. Bij probleemtakken moet je denken aan gescheurde takken, overbelaste takken of schuurtakken. We schatten daarbij altijd in hoe een boom zich de komende vijf jaar gaat ontwikkelen. Als de takken kruisen, is het bijvoorbeeld beter om direct al één tak weg te halen. Daarmee voorkom je dat takken elkaars groei in de toekomst gaan belemmeren. Men kan ons ook inzetten voor het knotten van knotbomen, en we denken met onze opdrachtgevers mee over de snoeivorm die het best bij de boom past.'

Handige tool voor het verwijderen van de messen

Van Ginkel / Först Nederland

De houthakselaar van dit boomverzorgingsbedrijf werd geleverd door LMB Van Ginkel landbouwmachines uit Maartsensdijk. Dit landbouwmechanisatiebedrijf vestigde zich daar in 1975 en richtte zich aanvankelijk op de reparatie van landbouwmachines. Al vrij snel werden er ook landbouwmachines en tractoren verkocht. De groeiende onderneming hield zich zelfs bezig met de bouw van kiepwagens, maar dit onderdeel werd enkele jaren geleden verkocht. Vanwege de afnemende landbouwactiviteiten in ons land ligt de focus bij Van Ginkel nu op tuin-, park- en bosbouwmachines en -apparaten. Het afgeslankte bedrijf werkt daarbij samen met vele partners, waaronder Stihl, Addax en Först.
Sinds 2019 vormt Först Nederland een onderdeel van LMB Van Ginkel BV. Maarten Klein treedt hier op als verkoper. Hij vertelt: 'Först deed eerder direct zaken met dealers, maar we wilden er meer van maken dan een "rondje om de kerk". Vanuit Maartensdijk bedienen we Noord-Nederland, waarbij we als importeur gaan werken met een aantal topdealers. Blijft over ruwweg het gebied onder de grote rivieren; dit neemt het Belgische Esprit uit Leuven voor zijn rekening. Naast deskundig advies zorgen we voor doelmatige service en dienstverlening. Reparaties en service, zowel van tractoren als tuin- en parkmachines en dergelijke, voeren we zelf uit. Zo is de klant verzekerd van een vlotte afhandeling van problemen.'

Maarten Klein

De nieuwste Först TR8D, hakselaar op rupsbanden

Invoeropening	200 x 255 mm
Invoer rollensysteem	Först Grip-invoer
Vliegwiel	open, 728 x 30 mm
Aandrijving vliegwiel	3 snaren
Messen	2 stuks 26 cm
Motor, Doosan	3-cilinderdieselmotor, 55 pk
Milieuklasse motor	stage V
Inhoud benzinetank	35 liter
Geluidsniveau	Lwa 122 dB
Machine breedte	1200 mm
Machine lengte	2669 mm, incl. invoertrechter
Machine hoogte	2370 mm, met uitwerppijp
Gewicht	1500 kg
Breedte rupsbanden	30 cm
De importeur is Först Nederland in Maartensdijk.

REACTIES

Er zijn nog geen reacties.

download artikel

Tip de redactie